‘In Sri Lanka werd ik regelmatig de verkeerde kant op gestuurd als ik iemand de weg vroeg. Dat deden ze niet expres, maar het is daar gewoon onbeleefd om te zeggen dat je het niet weet. Voor mij natuurlijk vrij verwarrend, maar eigenlijk ook heel interessant. Je wordt op zo’n moment gedwongen om je westerse bril even af te zetten en op een andere manier naar zo’n situatie te kijken.
Door mijn reizen naar Sri Lanka, India en Nepal ontdekte ik mijn fascinatie voor andere culturen. In Sri Lanka werkte ik op een school voor kinderen met een verstandelijke beperking. Hoe er soms met die kinderen werd omgegaan, dat kon ik echt niet goedkeuren. Maar als je dan bedenkt dat een kind met een verstandelijke beperking krijgen voor de ouders betekent dat dat kind later niet voor hen kan zorgen en dat ze daardoor een onzekere toekomst tegemoet gaan… Dan verandert dat wel je perspectief.
Ook in mijn werk krijg ik te maken met mensen uit niet-westerse culturen. De slachtoffers van mensenhandel die we bij Rena opvangen en behandelen komen vaak uit het Midden-Oosten of uit West-Afrika. Laatst liep ik met een aantal vrouwen door het park. Daar was een gedeelte waar wat kippen rondscharrelden. “Daar loopt jullie eten”, grapte ik tegen de vrouwen. Maar ze begrepen mijn grap niet. Of deze kippen te koop waren, vroegen ze, want dan wilden ze er wel één. Ik probeerde ze uit te leggen dat ze hier ‘just for decoration’ waren. Gewoon, omdat het leuk is. Nou, dat vonden ze maar raar. Zo’n moment vind ik machtig.
De meeste van onze vrouwen en kinderen weten nog niet of ze een verblijfsvergunning krijgen. Die onzekerheid is echt verschrikkelijk. Hoe schrijnend dat ook is, aan die asielprocedure kan ik niks veranderen. Maar ik kan wel doen wat binnen mijn invloed ligt: er zijn voor de vrouwen, hen begeleiden bij de kinderen en samen met hen werken aan hun zelfredzaamheid. Ik vertel ze: je mag trots zijn op wie je bent en op hoe je je kinderen grootbrengt. Veel van hun kinderen zijn geboren uit ongewenst seksueel contact. Een moeder vertelde me dat ze iedere keer dat ze naar haar kind kijkt, moet denken aan degene die haar dit allemaal heeft aangedaan. Dat je dan nog wel met heel veel liefde je kind kan opvoeden, daar heb ik alleen maar heel veel bewondering voor.
Wat mijn werk zo mooi maakt? De kleine succesverhalen. Omdat onze vrouwen zwaar getraumatiseerd zijn, zit vooruitgang vaak in heel kleine dingen. Een van de vrouwen fietste laatst voor het eerst helemaal alleen naar haar baan bij een leerbedrijf. Blij dat ze was! Ze zweeft nog steeds door de gangen van trots. Daar geniet ik van.’
Susanne (27) is groepsbehandelaar bij de opvang- en behandelgroep Rena van Fier in Leeuwarden.
