‘Hoe werkt ons brein eigenlijk? Die vraag intrigeert me enorm. Ik lees er veel boeken over en ben betrokken bij het Hersenhuis, een plek waar volwassenen en kinderen spelenderwijs kunnen leren over de werking van de hersenen. Wat ik inmiddels weet over ons brein? Dat het verrekte ingewikkeld in elkaar zit. Je wilt niet weten wat er daarboven allemaal gebeurt. En tóch blijft het me interesseren.
Misschien dat ik me daarom ook zo betrokken voel bij Fier en haar cliënten. Ook hier gaat het om psychologie, om wat er gebeurt in iemands hoofd. Drie jaar geleden kreeg ik vanuit Fier de vraag of ik een havo-studente kon begeleiden bij haar eindexamen Duits. Nou, ik ben 43 jaar lang leraar Duits geweest, dus die taak was me op het lijf geschreven. Vanaf dat moment ben ik blijven hangen. Ik geef nu vooral taalles aan buitenlandse slachtoffers van mensenhandel – vaak zijn dat vrouwen uit Afrika. Naast dat we werken aan hun Nederlandse taal, voeren we ook mooie gesprekken. Ik verlul wel eens een les hoor, dan praat ik zo een uur over onze maatschappij en hoe die in elkaar steekt. Met mijn kennis wil ik deze vrouwen graag helpen om hun draai te vinden in ons land. Ik wil ze laten zien dat de wereld niet alleen maar slecht is.
Sommige cliënten moeten terug naar hun geboorteland. Dat is lastig, omdat ze eigenlijk allemaal graag in Nederland willen blijven. Het raakt me om te zien wat zo’n bericht met ze doet. Een van mijn studentes was een heel vrolijke meid, totdat ze hoorde dat ze terug moest naar Afrika. Ze stortte compleet in, omdat ze precies wist wat haar daar te wachten stond. “Mijn vader heeft het pistool al gekocht”, zei ze. Dat trof me. Toch heb ik er niet wakker van gelegen. Ik kan goed met verdrietige verhalen dealen; tijdens mijn docentschap ben ik vertrouwenspersoon geweest, dus ik ben wel wat gewend.
Ik vind het mooi om bij te dragen aan de toekomst van jonge mensen en ze een stukje vertrouwen mee te geven: jij kunt meer dan je denkt. Nederlands schrijven? Nee, dat lukt me niet hoor, zeggen ze dan. Maar dan spoor ik ze toch aan: doe het maar gewoon. Vaak lukt dat dan toch. Deze meiden hebben veel meer in hun mars dan ze zelf denken. Laatst zei een vrouw tegen me: ik ben jou heel veel schuldig. Maar nee, zij is me helemaal niets schuldig. Ze heeft het helemaal zelf gedaan; ik heb slechts een klein beetje geholpen.’
Ton (68) is vrijwilliger bij Fier.
