Bij criminele uitbuiting wordt iemand gedwongen om criminele activiteiten uit te voeren voor de uitbuiter. Het slachtoffer wordt gedwongen een strafbaar feit te plegen. De buit moet afgedragen worden aan de uitbuiter. Criminele uitbuiting is net als arbeidsuitbuiting en seksuele uitbuiting een vorm van mensenhandel. Bij criminele uitbuiting is het echter lastig te zien dat de dader van het strafbare feit eigenlijk zelf slachtoffer is van uitbuiting.
Verschillende soorten criminaliteit
Het kan zowel grote als kleinere criminele activiteiten betreffen. Het kan bijvoorbeeld gaan om inbraak, diefstal, zakkenrollen of drugs dealen. Dit gebeurt onder druk van een dader die veel macht heeft. Het slachtoffer moet altijd de buit afstaan aan de dader.
Criminele uitbuiting herkennen
Veel signalen van criminele uitbuiting zijn lastig te herkennen. Doordat slachtoffers zelf eerst gepakt worden als dader, is het lastig om het dieper liggende probleem te herkennen. Vaak is een slachtoffer angstig of gespannen, vermoeid of vertoont het slachtoffer teruggetrokken gedrag. Veel jonge slachtoffers ervaren ook problemen of school of hebben een hoge afwezigheid.
Slachtoffers zijn vaak kwetsbare kinderen en jongvolwassenen die niet zelf om hulp kunnen of durven vragen, omdat zij zich niet als slachtoffer identificeren, bang zijn voor wraakacties van de daders of om zelf vervolgd te worden. Hierdoor kunnen zij lang in de uitbuitingssituatie blijven vastzitten.
